Counseling

Universele basisbehoeften (competentie, verbondenheid en autonomie) zijn een goed uitgangspunt voor counseling. Deze behoeften horen bij de Self-Determination theorie van Ryan & Decy,

De Self-Determination theorie stelt dat mensen georiënteerd zijn op psychische groei. Dit is het ontwikkelen van een uitgewerkt en samenhangend ‘zelf’. Voor groei is het nodig om drie basisbehoeften te kunnen ervaren: competentie, verbondenheid en autonomie. Het onderzoeken van deze behoeften met bijgaande verlangens en frustraties kunnen een aanzet geven tot verandering of omgang met lastige werksituaties.

Verder stelt de theorie dat de vervulling van deze psychologische basisbehoeften noodzakelijk is voor intrinsieke motivatie, het ervaren van welzijn en optimaal functioneren. Onvervulde behoeften kunnen zorgen voor negatieve zelfbeelden, belemmerende overtuigingen en destructieve gedachten. Deze werken door in het denken en functioneren van mensen, veelal zonder dat zij zich daar bewust van zijn.

Competentie

Behoefte aan competentie is het streven om bekwaam te zijn en zet mensen aan om uitdagingen te zoeken voor de ontwikkeling van hun capaciteiten. Behoefte aan competentie is het verlangen naar vertrouwen in eigen handelen.

Chaotische omgevingen of omgevingen die negatieve feedback opleveren, leiden tot onderdrukking van de competentievervulling. Mogelijke gevolgen zijn het zich onttrekken aan het werk, onzekerheid en angstige gedachten.

Verbondenheid

Behoefte aan verbondenheid zet mensen aan een positieve relatie met anderen te willen ervaren. Verbondenheid is het gevoel van een persoon dat hij om anderen geeft, dat anderen om hem geven en dat hij tot een gemeenschap behoort. Naarmate mensen anderen als meer betrouwbaar, ondersteunend en vriendelijk ervaren wordt de behoefte aan verbondenheid meer vervuld.

Wanneer de behoefte aan verbondenheid onder druk komt te staan kunnen mensen actief op zoek gaan naar verbondenheidsvervulling. Vermijden van contact kan een eveneens optreden om het gemis aan verbondenheid te verhullen.

Autonomie

Behoefte aan autonomie is het verlangen om gedrag zelf te organiseren, om activiteiten uit te voeren die overeenstemmen met het eigen zelfbesef. Centraal bij het ervaren van autonomie staat dan ook het maken van keuzes vanuit eigen waarden en het nemen van verantwoordelijkheid voor eigen keuzes. Hoe groter iemands autonomie is, des te meer de persoon handelt in overeenstemming met eigen waarden, behoeften en intenties.

De autonomiebehoefte staat onder druk wanneer iemand de omgeving als controlerend ervaart en deze weinig gelegenheid biedt voor het nemen van initiatief. Iemand is dan geneigd zijn keuzes te laten bepalen door invloeden van buitenaf. Beloning, deadlines, structuren en aanwijzingen van anderen worden dan richtinggevend. Niet-autonome mensen oriënteren zich meer op wat anderen zeggen dan op wat ze vanuit zichzelf willen.

Reacties van mensen die langdurig frustraties ervaren in het vervullen van hun behoeften kunnen zich uiten in vormen van stress, vermijding of zelf-ondermijning. Het ervaren van langdurige stress kan leiden tot burn-out klachten en/of apathie. Counseling is bedoeld om deze negatieve spiraal te doorbreken.

Maak een afspraak

Je kunt in de praktijk ook terecht voor:

Psychotherapie

In cliëntgerichte psychotherapie is het uitgangspunt dat de mens zelf in staat is, zijn problemen op te lossen. De therapeut vertrouwt op de groei- en ontwikkelings-mogelijkheden van de cliënt.

Lees meer